به زبان ساده، استیکینگ – Staking به معنای دریافت سود در ازای نگهداری یک ارز دیجیتال است. برای انجام استیکینگ دو راه وجود دارد: راه اول، نگهداری ارز دیجیتال در کیف پول است. برای مثال شما میتوانید یک رمز ارز را در تراست والت خود نگهداری کرده و در ازای آن سود دریافت کنید.
به این روش استیکینگ سرد هم گفته میشود. راه دوم، انجام این کار از طریق یک صرافی ارز دیجیتال است. برای مثال، شما میتوانید با خرید ارز دیجیتال کاردانو و نگهداری آن در صرافی بایننس، سود حاصله را دریافت کنید. این روش به دو صورت Locked و Flexible نیز قابل انجام است.
پیش از اینکه بخواهیم در مورد استیکینگ یک ارز دیجیتال صحبت کنیم، بهتر است در مورد مکانیزم الگوریتم اثبات سهام – Proof of Stake اطلاعاتی داشته باشیم. مکانیزم اثبات سهام یا PoS، نوعی مکانیزم اجماع در یک شبکه بلاک چین است، که امنیت و کارایی شبکه را تامین میکند.
روش Staking چطور خلق شد؟
سانی کینگ (Sunny King) و اسکات نادال (Scott Nadal) را به عنوان اولین افراد معرف این روش در سال 2012 میشناسند. آنها مکانیزم استیکینگ ارز دیجیتال را به عنوان راهکاری برای تولید یک رمز ارز همتا نظیر بیت کوین معرفی کردند. اولین ارز مجازی که از روش مورد بحث در شبکه آن بهره گرفته شد، پیرکوین (Peercoin) بود. شبکه بلاک چین و عرضه اولیه سکه (ICO) این کوین، توسط مکانیزم اثبات کار انجام شده بود اما بعد از تغییر و مهاجرت به PoS، امنیت شبکه به دست الگوریتم اثبات سهام سپرده شد.
چگونگی عملکرد استیکینگ ارز دیجیتال
در مکانیزم اثبات کار، بلاکهای تازه به دست استخراجکننده و از طریق ماینینگ تولید میشوند، اما در مکانیزم اثبات سهام، بلاکهای جدید و تایید تراکنشها، به واسطه استیکینگ ارز دیجیتال صورت میگیرد. عمل Staking نودهایی از شبکه را شامل میشود که مقداری از کوین شبکه بلاک چین را نگهداری میکنند. در ادامه پروتکل شبکه به طور تصادفی و در یک بازه زمانی خاص، از میان این به اصطلاح استیکرها (Stakers)، یک نود را انتخاب کرده و مسئولیت تایید تراکنشها و ایجاد بلاک جدید را بر عهده آن قرار خواهد داد. در این روش، هر گره با مقدار کوین بالاتر، شانس بیشتری برای ایجاد بلاک تازه و در ادامه کسب سود دارد.
مزیت بزرگ PoS در مقایسه با PoW، از بین رفتن نیاز به خرید تجهیزات گران قیمت نظیر دستگاههای اختصاصی ماینینگ یا سیستمهای کامپیوتری گرانبها است. در روش اثبات کار، به منظور ماین کردن بلاکهای جدید نیازمند ماینرهای قوی، که قیمت سرسامآوری دارند، هستیم. به همین دلیل هر کاربری قادر نیست وظیفه تامین امنیت حتی بخش کوچکی از شبکه و در ادامه دریافت پاداش این مسئولیت را بر عهده بگیرد.
مزایا و معایب استیک ارز دیجیتال
اکنون که به زبان ساده با فرآیند استیکینگ در ارزهای دیجیتال آشنا شدیم، بهتر است مزایا و معایب این روش را نیز یادآور شویم.
مزایای استیک کردن ارز دیجیتال
- استیکینگ رمز ارز، یک راه آسان جهت کسب سود از طریق داراییهای دیجیتالی خود است.
- مانند ماینینگ کریپتو، نیازی به تجهیزات سخت افزاری ندارید.
- شما به حفظ امنیت و افزایش کارایی یک بلاک چین کمک میکنید.
- استیک ارز دیجیتال نسبت به استخراج رمز ارز، با محیط زیست سازگارتر است.
معایب استیک رمز ارز
پیرو نوسانی بودن بازار ارزهای دیجیتال، این احتمال نیز وجود دارد که ارزش دارایی شما به سرعت کاهش پیدا کند. اگر دارایی استیک شده شما با افت قیمت سهمگینی مواجه شود، عملا دریافت پاداش استیکینگ بیهوده است.
در استیکینگ ارز دیجیتال، دارایی شما برای یک مدت زمان مشخصی قفل میشود. در طول این دوره، شما حتی قادر به فروش داراییهای رمز ارزی خود نیستید.
ریسکهای استیکینگ
فرآیند استیکینگ، دارای ریسکهایی نیز است که باید قبل از ورود به این حوزه، آنها را بررسی کرد. اول این که با توجه به غیرمتمرکز بودن این فرآیند، قانونگذاری و نظارت مشخصی در آن وجود ندارد.
مدت زمانی که پول شما در این فرآیند بلوکه میشودنیز موضوع مهمی است، زیرا میتواند باعث ایجاد ضرر یا هزینهی فرصت برای شما شود. بنابراین بهتر است رمزارزهایی را که میخواهید برای مدتی بیش از یک سال نگهداری کنید، برای استیک کردن انتخاب کنید.
زیرا اگر قیمت داراییهای استیک شده افزایش چشمگیری پیدا کند، به دلیل بلوکه بودن پول در استیکینگ، سرمایهگذار قادر به فروش آنها نیست و در این موقعیت استیکینگ میتواند هزینه فرصت زیادی برای سرمایهگذار داشته باشد.
همچنین در صورت کاهش چشمگیر قیمت رمزارزهای استیک شده، سرمایهگذار در هنگام برداشت داراییهای خود با ضرر مواجه خواهد شد.
چند نمونه از ارزهای دیجیتال با قابلیت استیک کردن
برای نمونه چند مورد از این ارزهای دیجیتال را برای شما نام میبریم:
- لیسک (LSK)
- نئو (NEO)
- دش (DASH)
- کوانتوم (QTUM)
- تزوس (XTZ)
- کاسموس (ATOM)
- زکوین (Zcoin)
- استراتیز (STRAT)
- کومودو (KMD)
- آنتولوژی (ONT)
و بسیاری دیگر از ارزهای دیجیتال که دارای قابلیت استیک کردن هستند.
تفاوت هولد کردن و استیک کردن رمز ارز
ممکن است در نگاه اول فرایند استیکینگ مانند فرایند هولدینگ باشد، اما درواقع این دو تفاوتهایی مهم با یکدیگر دارند. در فرایند استیککردن برخلاف هولدکردن، دارایی شما قفل میشود و دیگر امکان استفاده و برداشت از آن را به هیچ روشی ندارید، اما این نکته مهم نیز وجود دارد که در فرایند هولدکردن چیزی به دارایی شما (کوینها یا توکنها) اضافه نمیشود، اما در فرایند استیکینگ یا سهامگذاری، شما علاوه بر دریافت پاداش در قالب همان ارز دیجیتال که استیک کردهاید، در تأمین افزایش کارایی، بهرهوری، غیرمتمرکزشدن شبکه بلاکچین، افزایش امنیت شبکه و… رمزارزی که سرمایهگذاری کردهاید، مشارکت دارید. در ادامه برای درک بهتر تفاوت فرایند هولدینگ و استیکینگ به یک مثال میپردازیم:
تصور کنید روش انتخابی شما برای سرمایهگذاری فرایند هولدینگ است و براساس تحلیل فاندامنتال، قصد دارید کاردانو را خریداری کنید و آن را برای چند ماه آینده ذخیره نگه دارید. براساس بررسیهایی که انجام دادهاید و اخباری که دنبال کردهاید، مشخص شده است که قیمت ADA در آیندهای نزدیک به احتمال زیاد افزایش خواهد داشت؛ در این شرایط شما مجبور نیستید تا زمان اعلامشده سرمایه خود را دست نزنید؛ برای مثال اگر براساس تحلیل تکنیکال در این میان ارز دیجیتال دیگری مانند اتریوم صعود کند، میتوانید، توکنهای کاردانوی خود را به اتریوم تبدیل کنید و هنگامی که قیمت توکن ETH به رقم مورد نظر رسید، دوباره آن را به حالت اولیه برگردانید، اما اگر روش انتخابی شما سهامگذاری یا استیکینگ باشد، دیگر چنین کاری امکانپذیر نیست.
کجا میتوانیم سهام گذاری کنیم؟
حال که با فرایند استیکینگ یا سهامگذاری آشنا شدیم، در ادامه پلتفرمها و واسطههایی را معرفی کردهایم که امکان سهامگذاری را برای کاربران خود فراهم کردهاند.
صرافی ها
از آنجا که بسیاری از کاربران در صرافیها فعال هستند، از این فرصت استفاده کرده و فرایند استیکینگ را به بخشی از کسبوکار خود تبدیل کردهاند. افراد میتوانند با استفاده از سهامگذاری یا همان استیکینگ، درآمد خود را با استفاده از داراییهای راکد خود در صرافیها افزایش دهند و از طریق آن پاداش دریافت کنند.
در حال حاضر، صرافیهای شناختهشدهای از فرایند استیککردن پشتیبانی میکنند که در ادامه برخی از اسامی آنها آمده است.
- بایننس
- کوین بیس
- بیت فینکس
- کوکوین
- کراکن
- پلونیکس
۲) کیف پولهای سختافزاری
روش دیگر استیکینگ، نگهداری دارایی در دوره مشخص داخل کیف پولهای سختافزاری (سرد) بهصورت آفلاین است.
در این روش سهامگذار باید در مدتی مشخص وجوه خود را در همان آدرس کیف پول نگه دارد و با جابهجایی و برداشت از آن دوره سهامداری تمام شود و دیگر پاداشی به او تعلق نمیگیرد. در ادامه برخی از کیف پولهای سختافزاری پیش رو در فرایند استیکینگ یا سهامگذاری آمده است:
لجر (Ledger)
کیف پول لجر که در حال حاضر در دو مدل لجر نانو اس و لجر نانو ایکس وجود دارد، از مهمترین کیف پولهای آفلاین است که امکان استیکینگ را برای کاربران خود بهکمک رابط کاربری نرمافزاری لجر لایو فراهم کرده است.
کاربران میتوانند با استفاده از نرمافزار این کیف پول ارزهای الگورند، تزوس، ترون، پولکادات و کازماس را مستقیم سهامگذاری کنند.
کول والت اس (CoolWallet S)
کیف پول کوا والت اس که اولین کیف پول سرود بلوتوثی و قابل حمل است، با استفاده از قابلیت ولت کانکت، امکان فرآیند استیکینگ در پلتفرمهای غیرمتمرکز دیفای نظیر یونی سواپ را برای کاربران خود فراهم کرده است.
ویژگی X-Savings نیز قابلیت ارتباط با پلتفرم واسطه Bincentive را فراهم کرده است؛ همچنین از استیکینگ درون اپلیکیشنی به صورت استیبل کوین تتر نیز پشتیبانی میکند.
تِرِزور (Trezor)
ترزور که در دو مدل ترزور وان و ترزور تی موجود است، قدیمیترین کیف پول سختافزاری در دنیای ارزهای دیجیتال است که میتوان گفت بهطور تقریبی از تمامی ارزهای دیجیتال پشتیبانی میکند.
این کیف پول با استفاده از اپلیکیشنهای شخص ثالث مانند اکسودوس ولت، این امکان را برای کاربران فراهم میکند که روی برخی داراییها مانند تزوس، کاردانو، الگورند، کازماس، نئو، وی چین و اونتولوژی استیکینگ کنند.
۳) کیف پولهای نرمافزاری
همانطور که میدانید، کیف پولهای نرمافزاری شامل کیف پولهای دسکتاپ و اپلیکیشنهای موبایل هستند. این کیف پولها نرمافزاری امکان ذخیرهسازی رمزارزها را بهصورت رایگان فراهم میکنند.
همچنین با استفاده از کلیدهای خصوصی، کنترل کامل داراییها را در اختیار کاربران قرار میدهند، اما بهدلیل اتصال دائمی آنها به اینترنت، کیف پولهای نرمافزاری در معرض خطرات، حملات سایبری و هکشدن هستند.
پشتیبانی از فرایند استیکینگ یا سهامگذاری، یکی دیگر از قابلیتهای ولتهای نرمافزاری است. بهطورکلی معمولاً هر ارز دیجیتال مبتنی بر اثبات سهام، کیف پول اختصاصی خود را برای فرایند استیکینگ دارد؛ برای مثال کیف پول نرمافزاری ددالوس که دارای نسخه دسکتاپ است، تنها برای سهامگذاری کاردانو و کیف پول موبایلی پولکاولت بهطور اختصاصی برای سهامگذاری پولکادات ایجاد شدهاند.
برخی کیف پولهای نرمافزاری نیز همزمان از چندین رمزارز برای فرایند استیکینگ پشتیبانی میکنند. نحوه کار این ولتها به این صورت است که کاربران با اجرای یک فول نود یا راهاندازی یک استخر سهامگذاری میتوانند، اقدام به استیککردن کنند. در ادامه به معرفی معروفترین کیف پولهای نرمافزاری با قابلیت استیکینگ میپردازیم:
تراست والت (Trust Wallet)
کیف پول تراست ولت که صرافی بایننس از آن پشتیبانی میکند، یک کیف پول خصوصی است که امکان سهامگذاری چندارزی را برای کاربران خود فراهم میکند. این کیف پول که در دو نسخه اندروید و آی یو اس وجود دارد، امکان ذخیره، تراکنش و استیکینگ را برای کاربران خود فراهم کرده است؛ بنابراین شما بهراحتی میتوانید با استفاده از تراست ولت با سهامگذاری روی رمزارزهای تزوس، کازماس، وی چِین، ترون، آیوتکس، الگوراند، تومو چِین و کالیستو کسب درآمد کنید.
آموزش استیک ارز BNB در کیف پول تراست ولت را اینجا بخوانید
اکسودوس (Exodus)
اکسودوس یکی دیگر از کیف پولهای نرمافزاری است که محیط کاربری کاربرپسند دارد و تقریباً از همه پلتفرمهای اصلی از جمله اندروید، آی یو اس، مک و لینوکس پشتیبانی میکند. همچنین با استفاده از این کیف پول میتوانید به کیف پول سختافزاری ترزور متصل شوید. هرچند برای استفاده از این نرمافزار همیشه نیاز است IP خود را تغییر دهید، میتوانید با استفاده از آن روی رمزارزهای تزوس، کاردانو، الگورند، کازماس، نئو، وی چین و اونتولوژی و… سهامگذاری کنید.
اتمیک (Atomic)
از دیگر کیف پولهای نرمافزاری چندارزی و کاربرپسند که در نسخههای اندروید، آی یو اس، ویندوز، مک و لینوکس ارائه شده است، اتمیک ولت است. این کیف پول علاوه بر اینکه از بسیاری ارزهای دیجیتال پشتیبانی میکند، امکان سهامگذاری روی رمزارزهای زیلیکا، کاردانو، آیکون، کازماس، بندپروتکل، تزوس، ترون، نئو، کومودو، الگوراند و ویچین را برای کاربران خود فراهم کرده است.
- ۰۱/۰۲/۱۹